beyaz kan hücreleri - kanın yapısı - akyuvarların özellikleri
Lökosit veya akyuvarlar olarak da adlandırılan beyaz kan hücresi, kemik iliğinde üretilir. Vücudu bulaşıcı hastalıklara ve yabancı maddelere karşı koruyan akyuvarlar, bağışıklık dizgesinin önemli bir bölümünü oluştururlar.
Sağlıklı bir yetişkin insanın bir litre kanında 4x109-11x109 adet, bir başka tanımla, bir damla kanda yaklaşık 7.000 ila 25.000 arası akyuvar bulunur. Bu nicelik lösemi hastalarında 50.000'e kadar çıkar. Lökositler kanın dışında lenf sistemi, dalak ve diğer vücut dokularında da bulunur.
Akyuvar tanımı tüm beyaz hücre türlerini kapsayan kaba bir tanımdır. Bu şekilde kan hücrelerini kümelemek sıklıkla bu tanımın yanlış kullanımına yol açmaktadir. Bu yüzden değişik kaynaklar hücreleri kökenlerine göre ayırmaya yoluna gitmektedir.
3 tip granülosit vardır:
Nötrofiller,
Bazofiller,
Eozinofiller.
Lenfositler
Bağışıklık yanıtının sıvısal bölümünü oluşturan lenfositler, kandan çok lenf sisteminde bulunurlar. Kanda 3 lenfosit türü bulunur: B hücreleri, T hücreleri ve doğal öldürücü (katil) hücreler. B hücreleri her antijene özel antikor üretirken, CD4+ (yardımcı) T hücreleri ise bağışıklık yanıtını düzenlerler. CD8+ (sitotoksik) T hücreleri (öldürücü T hücreleri olarak da adlandırılırlar) ve doğal öldürücü hücreler ise bakterileri ve virüslerle enfekte olmuş vücut hücrelerini yok edebilirler.
Monositler
Monositler göze yutarlığı yapma özelliğine sahiptirler. Ayrıca T hücrelerini uyararak onların çoğalmasını sağlarlar. Kan dolaşımından ayrılıp dokulara giren monositler; burada hacimce büyüyerek ve enzim miktarlarını arttırarak makrofaj halini alırlar.
Lökositlerle ilgili hastalıklar
Lökositlerle ilgili başlıca hastalıklar:
Lökopeni, kandaki lökosit sayısının azalması
Lökositoz, kandaki lökosit sayısının çoğalması
Lösemi ve lenfoma, kanser türlerinde lökositler kontrolsüz biçimde çoğalırlar.