Sıfat(Ön ad):Kendisinden sonra isim gelen ismin şeklini, durumunu, sayısını kısacası özelliklerini belirten sözcüklere denir.
!UYARI! :Sıfatlardan sonra mutlaka isim gelmelidir.
Sıfatla üçe ayrılır. Bunlar:
· Niteleme Sıfatı
· Belirtme Sıfatı
· Unvan Sıfatı
Niteleme Sıfatı:İsmin önüne gelir. İsmin şekil, durum, renk, hareket gibi özelliklerini niteleyen sıfatlardır. Niteleme sıfatlarını belirleyebilmek amacıyla isme “nasıl” sorusu sorulur.
Örnek:
· mavikalem: Burada ‘’mavi’’ sözcüğü ismi renk yönünden belirttiği için niteleme
sıfat isim sıfatıdır. Bunu isme yani ‘’kalem’’ sözcüğüne nasıl sorusunu sorarak
bulabiliriz. (nasıl kalem)
· mutluaile: (hangi aile: mutlu aile)
sıfatisim
Belirtme Sıfatı: Belirtme sıfatı adı üstünde ismin belirtir. Belirtme sıfatları 4’e ayrılır.
· İşaret Sıfatı
· Belgisiz Sıfat
· Soru Sıfatı
· Sayı Sıfatı
1.İşaret Sıfatı: İsimleri işaret yoluyla belirtir. İsme ‘’hangi’’ sorusunu sorduğumuzda anlamlı bir cevap alırsak bu sıfat işaret sıfatıdır.
Örnek:
· diğertoka: Burada ’’diğer’’ sözcüğü ismi işaret ettiği için işaret sıfatıdır. Bunu isme
sıfat isim yani ‘’toka’’ sözcüğüne hangi sorusunu sorarak bulabiliriz.(hangi toka)
· ötekiçocuk : (hangi çocuk: öteki çocuk)
sıfat isim
2.Belgisiz Sıfat:Varlıkların özelliklerini ‘’belirsiz’’ olarak gösteren sıfatlara belgisiz sıfat denir.
Örnek:
· birkaçadam: Sıfatta belirsizlik vardır.
sıfat isim
· birrenk: (‘’herhangi bir’’ anlamı var.)
sıfatisim
3.Soru Sıfatı: Varlıkların özelliklerini, sayılarını ve niteliğini soru şeklinde belirten sıfatlarasoru sıfatı denir.
Örnek:
· hangielbise: Sıfat ‘’şu’’ , ‘’sarı’’ gibi sözcüklerle anlamlı oluyorsa bu soru sıfatıdır.
sıfat isim
· kaççocuk: Sıfat ‘’üç’’ , ‘’birçok’’ gibi sözcüklerle anlamlı oluyorsa bu soru sıfatıdır.
sıfat isim
4.Sayı Sıfatı: Varlıkları sayı yönünden belirten sözcükler sayı sıfatı denir. Sayı sıfatları 42’e ayrılır:
· Asıl Sayı Sıfatı
· Sıra Sayı Sıfatı
· Üleştirme Sıfatı
· Kesir Sayı Sıfatı
1.Asıl Sayı Sıfatı:Günlük hayatta kullandığımız sayılardır.
Örnek:
· İkielma
sıfat isim
· ontost
sıfat isim
2.Sıra Sayı Sıfatı: Sıfata ‘’-nci’’ eki gelir.
Örnek:
· İkincielma
Sıfat isim
· Dördüncütost
Sıfat isim
3.Üleştirme Sıfatı: Sıfata ‘’-er’’ eki gelir.
Örnek:
· İkişerelma
Sıfat isim
· Onartost
Sıfat isim
4.Kesir Sayı Sıfatı: Sıfat bir kesir ifade ettiğinde kesir sayı sıfatı olur.
Örnek:
· Yarımelma
Sıfat isim
· Yüzde yirmikar
Sıfat isim
5.Unvan Sıfatı:İnsanların mesleklerini, rütbelerini, lakap vb. özelliklerini anlatır.
!ÖNEMLİ NOT! : Unvan sıfatları addan sonrada gelebilir.
SIFAT + İSİM veya İSİM + SIFAT
Örnek:
· DuyguÖğretmen : İsim sıfattan önce gelmiştir. Meslek bildiriyor.
İsim sıfat
· GaziMustafaKemalAtatürk: Sıfat isimden önce gelmiştir. Rütbe bildiriyor.
!UYARI!:Sıfatın olduğu her yerde ‘’sıfat tamlaması’’ vardır.
Örnek:
· Yuvarlakmasa
İki sözcükten oluşur.
Sıfat tamlamasıdır.
!UYARI! : Bisikleti iyisürdü.
Sıfateylem
değildir. Kendisinden sonra isim gelmemiş.
