Gündelik Hayatta Kültürel Unsurların Sürekliliği Ve Değişimi
Özellikle kış mevsiminde yanımızdan eksik etmediğimiz kağıt mendillerin kullanımı çok eskilere dayanmıyor. Kağıt mendillerin yaygınlaşmasından önce renk renk desen desen kumaş mendiller kullanılırdı. İlk Türkçe sözlük olan Kaşgarlı Mahmut'un Divanı Lügatit Türk adlı eserinde cepte taşınan ipekli ya da pamuklu bez parçası karşılığında “ulatu” ve “savluk” sözcükleri geçiyordu. Günümüze ulaşan en eski mendillerimiz 1500 lü yıllara ait ve Topkapı Sarayı Müzesi'nde sergilenmektedir. Osmanlı Sarayı'nda kullanılan mendiller işlemelerle süslenirdi. Önemli yabancı konuklara armağan olarak zengin işlemeli ipek mendiller verilirdi. Halkın kullandığı mendillerse daha çok keten ve pamuktandı. Günümüzde kumaş mendiller genellikle aksesuar olarak kullanılıyor, ceket ceplerini süslüyor.
Selamlaşmak insanlarla iletişimimizin ilk adımıdır. Selam şekli ve dili kişiden kişiye, yöreden yöreye farklılık gösterebilir. “Günaydın”, “merhaba”, ”selamün aleyküm”, ”iyi günler”, ”iyi akşamlar”, “iyi geceler” gibi ifadeleri gün içinde çokça kullanırız. Günümüzde kullandığımız bu ifadelerin yanında geçmişte “esen” sözcüğü de kullanılırdı. “Esen olmak” iyi olmak anlamında kullanılırdı. Esenleşmek de selamlaşmak anlamına gelirdi. Günümüzde de “esen kal” ifadesi kullanılmaya devam etmektedir. Divanı Lügatit Türk'te “ol esenledi” “o beni selamladı” “esen mü sen?”, “iyi misin?” anlamında kullanılmıştır.
Geçmişte selamlaşmanın kuralları da belirlenmişti. Küçük olan büyüğe, az olan grup çok olana, yürüyen oturana at üzerinde bulunan yaya olana selam verirdi.
NOT: Divanı Lügatit Türk Kaşgarlı Mahmut tarafından 1072-1074 yıllar arasında yazılan Türkçe-Arapça bir sözlüktür. Türkçe'nin bilinen en eski sözlüğüdür. Aynı zamanda o dönemde insan ve toplum yaşamıyla, kültürümüz ile ilgili ilgi çekici bilgiler vermektedir.
